یک پژوهش تازه که در مجله معتبر BMJ Mental Health منتشر شده است، نگاه تازهای به نقش قهوه در سلامت افراد مبتلا به اختلالات شدید روانپزشکی ارائه میدهد؛ نگاهی که شاید بسیاری را شگفتزده کند. بر اساس این مطالعه، مصرف روزانه سه تا پنج فنجان قهوه میتواند روند پیری زیستی را در این گروه از بیماران کند کرده و تلومرهای آنها را طولانیتر نگه دارد (تلومرها بهعنوان شاخصهای سن سلولی شناخته میشوند). یافتهها نشان میدهند مصرف این میزان قهوه باعث پنج سال جوانتر شدن سن زیستی سلولها میشود؛ نتیجهای که میتواند پیامدهای مهمی برای بهبود کیفیت زندگی افراد مبتلا به اسکیزوفرنی، اختلال دوقطبی و افسردگی شدید همراه با روانپریشی داشته باشد.
تلومرها ساختارهای کوتاهی از DNA در انتهای کروموزومها هستند که از آنها در برابر آسیب محافظت میکنند. هرچه این ساختارها کوتاهتر شوند، سلولها پیرتر میشوند و عملکردشان کاهش مییابد. افراد دارای اختلالات روانپزشکی شدید معمولاً تلومرهای کوتاهتری نسبت به جمعیت عمومی دارند و همین موضوع با عمر کوتاهتر (حتی گاهی تا ۱۵ سال کمتر) مرتبط است. اکنون به نظر میرسد قهوه، نوشیدنی محبوب میلیونها نفر، میتواند از سلولها محفاظت کند.
پژوهش انجام شده ۴۳۶ بیمار ۱۸ تا ۶۵ ساله را در بر میگیرد و در نروژ انجام شده است. افرادی که در این پژوهش حضور داشتند به یکی از انواع اختلالات شدید روانپزشکی مبتلا بودند. دادهها طی ۱۱ سال جمعآوری شدند و علاوه بر بررسی دقیق طول تلومرها، مقدار مصرف روزانه قهوه نیز ثبت شد. نتیجه جالب اینکه کسانی که اصلاً قهوه نمینوشیدند، تلومرهای کوتاهتری نسبت به افرادی داشتند که روزانه سه تا پنج فنجان از این نوشیدنی را مصرف میکردند. اما نکته مهمتر این بود که مصرف بیش از پنج فنجان قهوه نه تنها فواید بیشتری نداشت، بلکه اثرات را معکوس کرد.
دانشمندان این اثر مثبت را مربوط به ترکیبات آنتیاکسیدانی قهوه میدانند. موادی مانند کلروژنیک اسید و تریگونلین میتوانند رادیکالهای آزاد را خنثی کرده و از آسیب دیدن DNA جلوگیری کنند. به گفته متخصصان تغذیه، این اثر بیشتر حاصل پلیفنولهای موجود در قهوه است تا کافئین. با این حال، مصرف بیش از حد قهوه میتواند کیفیت خواب را کاهش دهد، استرس و التهاب را افزایش دهد و حتی موجب کوتاه شدن بیشتر تلومرها شود.
پژوهشگران تأکید میکنند که این نتایج به معنای مفید بودن قطعی قهوه برای همه افراد نیستند و نباید این نوشیدنی را کاملاً خوب یا کاملاً بد دانست. آنچه روشن است نقش کلیدی اعتدال است. به باور آنها، ممکن است کاهش مصرف قهوه برای برخی مفید و برای برخی دیگر مصرف بیشتر آن سودمند باشد؛ اما برای نتیجهگیری قطعی، مطالعات بلندمدت و کنترلشده بیشتری لازم است.
البته این مطالعه محدودیتهایی نیز دارد. اطلاعات مربوط به مصرف قهوه بهصورت خوداظهاری ثبت شده و نوع و غلظت قهوه مشخص نبوده است. همچنین تلومرها تنها یکی از نشانگرهای سن زیستی هستند و ترکیب آنها با شاخصهای دیگری مانند ساعت اپیژنتیک میتواند تصویر دقیقتری از روند پیری ارائه دهد. با وجود این محدودیتها، یافتهها چشماندازی جالب را مطرح میکنند: شاید یک عادت ساده روزانه بتواند بخشی از بار پیری زودرس را کاهش دهد.
بیماری مرتبط
افسردگی
افسردگی یک اختلال روانی پیچیده است که به شدت زندگی فرد را تحت تاثیر قرار می دهد و منجر به احساس مداوم ناامیدی و غم، بی علاقگی به...
ثبت دیدگاه
دیدگاه خود را درباره این مطلب بنویسید.