مطالعهای تازه از ژاپن بار دیگر توجه پژوهشگران تغذیه و سلامت مغز را به یکی از خوراکیهای رایج اما بحثبرانگیز جلب کرده است. بر اساس نتایج این پژوهش، افرادی که بهطور منظم پنیر مصرف میکنند، در مقایسه با کسانی که عادت به خوردن پنیر ندارند، کمتر دچار دمانس یا زوال عقل میشوند. هرچند این کاهش خطر چشمگیر نیست، اما از نظر آماری معنادار گزارش شده و به گفته پژوهشگران میتواند نشانهای از نقش تغذیه در سلامت شناختی باشد.
این پژوهش که نتایجش در مجله علمی Nutrients منتشر شدهاند، دادههای مربوط به ۷ هزار و ۹۱۴ فرد بزرگسال ژاپنی را بررسی کرده است. شرکتکنندگان به مدت سه سال تحت پیگیری قرار گرفتند. در پایان این دوره، ۱۳۴ نفر از افرادی که گفته بودند پنیر مصرف میکنند، علائم دمانس را گزارش کردند؛ در حالی که این عدد در میان کسانی که بهطور منظم پنیر مصرف نمیکردند، به ۱۷۶ نفر رسید. بنابراین افرادی که پنیر میخوردند، ۱.۰۶ درصد کمتر در معرض ابتلا به زوال عقل قرار گرفتند؛ رقمی کوچک اما قابل توجه از نظر آماری.
با این حال، پژوهشگران تأکید میکنند که این یافتهها نباید بهعنوان اثبات یک رابطه علت و معلولی تفسیر شوند. دکتر سونگوون جونگ، نویسنده اصلی تحقیق، توضیح میدهد:
«مطالعه ما از نوع مشاهدهای است و نمیتواند نشان دهد که پنیر مستقیماً باعث کاهش خطر دمانس میشود.» او میافزاید: «ما فقط یک ارتباط آماری را گزارش کردهایم، نه یک اثر قطعی.»
به گفته دکتر جونگ، یکی از نکات مهم در تفسیر نتایج، میزان بسیار پایین مصرف پنیر در ژاپن در مقایسه با کشورهای غربی است. «مصرف پنیر در ژاپن بهطور کلی در سطح بسیار پایینی قرار دارد، بنابراین حتی تفاوتهای کوچک در دفعات مصرف میتوانند از نظر آماری برجستهتر به نظر برسند.» او اضافه میکند که این موضوع ممکن است در کشورهایی با مصرف بالای پنیر، مانند ایالات متحده، به نتایج مشابهی منجر نشود.
در همین راستا، میشل روتنشتاین، متخصص تغذیه و بیماریهای قلبی که در این پژوهش نقشی نداشته، با احتیاط بیشتری به نتایج نگاه میکند. او میگوید:
«این مطالعه جالب است، اما باید آن را با احتیاط زیاد تفسیر کرد. اینکه خوردن مقدار کمی پنیر با کاهش اندک خطر دمانس همراه بوده، به این معنا نیست که پنیر عامل اصلی این اثر است. این ارتباط میتواند ناشی از عوامل دیگری مانند سبک زندگی سالمتر، کیفیت کلی رژیم غذایی یا حتی وضعیت اجتماعی-اقتصادی بهتر باشد.»
از نظر مکانیسمهای احتمالی، دکتر جونگ اشاره میکند که مطالعات پیشین نشان دادهاند پنیر حاوی ترکیباتی مانند ویتامین K2، برخی آنتیاکسیدانها، پروتئینها و اسیدهای آمینه میباشد که ممکن است به سلامت عروق و کاهش التهاب کمک کنند. روتنشتاین نیز توضیح میدهد:
«این عوامل میتوانند به حفظ سلامت رگهای خونی و کاهش التهاب کمک کنند؛ دو عاملی که با سلامت مغز و کاهش خطر دمانس مرتبط هستند.»
در نهایت، هر دو متخصص بر یک نکته مشترک تأکید دارند: همه پنیرها یکسان نیستند و مقدار و شیوه مصرف اهمیت زیادی دارد. پنیرهای بسیار فرآوریشده و پرنمک، بهویژه اگر در مقادیر زیاد مصرف شوند، میتوانند اثراتی منفی بر فشار خون و چربی خون داشته باشند؛ عواملی که خود با افزایش خطر دمانس مرتبط هستند. جمعبندی ساده این است که پنیر، اگر هم نقشی در سلامت مغز داشته باشد، تنها در قالب مصرف متعادل و در کنار یک رژیم غذایی متنوع و سالم معنا پیدا میکند، نه بهعنوان یک راهحل معجزهآسا.
بیماری مرتبط
زوال عقل (دمانس)
زوال عقل یا دمانس مجموعه ای از علائم پیچیده است که منجر به تحلیل رفتن توانایی شناختی فرد شده و علائم آن از فراموشی فراتر رفته و...
ثبت دیدگاه
دیدگاه خود را درباره این مطلب بنویسید.