نتایج یک تحقیق تازه، زنگ خطری جدی را درباره پیامدهای مصرف شاهدانه به صدا درآورده است. بر اساس داده‌های ارائه‌شده در نشست سالانه انجمن اروپایی مطالعه دیابت (EASD) در سال ۲۰۲۵ در وین، افراد مصرف‌کننده شاهدانه چهار برابر بیشتر از دیگران در معرض ابتلا به دیابت نوع ۲ قرار دارند.
این پژوهش گسترده که به سرپرستی دکتر ابراهیم کامل از مرکز پزشکی بوستون انجام شد، اطلاعات پزشکی بیش از چهار میلیون نفر را در ایالات متحده و اروپا مورد بررسی قرار داد. در این مطالعه، نزدیک به صد هزار مصرف‌کننده شاهدانه با بیش از چهار میلیون فرد غیرمصرف‌کننده مقایسه شدند و هر دو گروه به مدت پنج سال پیگیری شدند. نتایج نشان دادند که بروز دیابت نوع ۲ در میان مصرف‌کنندگان شاهدانه ۲.۲ درصد بود، در حالی که این رقم در افراد غیرمصرف‌کننده تنها ۰.۶ درصد گزارش شد.
اما چرا چنین ارتباطی وجود دارد؟ به گفته پژوهشگران، چندین سازوکار احتمالی می‌تواند این موضوع را توضیح دهد. یکی از مهم‌ترین عوامل، افزایش مقاومت به انسولین است. مصرف شاهدانه از طریق تحریک بیش از حد گیرنده‌های CB1 در سیستم اندوکانابینوئید می‌تواند موجب افزایش چربی احشایی، تجمع چربی در کبد و اختلال در عملکرد انسولین شود. این تغییرات زیستی به طور مستقیم زمینه‌ساز دیابت نوع ۲ هستند. افزون بر این، مصرف شاهدانه اغلب با هوس شدید به غذاهای پرکالری و پرچرب همراه است؛ تغییری در الگوی تغذیه‌ای که می‌تواند باعث چاقی شکمی و افزایش بار قندی بدن شود.
اهمیت این یافته‌ها در شرایطی بیشتر می‌شود که مصرف شاهدانه در جهان رو به افزایش است. سازمان جهانی بهداشت تخمین می‌زند حدود ۱۴۷ میلیون نفر، معادل ۲.۵ درصد جمعیت جهان، از این ماده استفاده می‌کنند و میزان استفاده از شاهدانه نسبت به سایر مواد مخدر با سرعت بیشتری در حال رشد است. همزمان، دیابت نوع ۲ نیز به یکی از بزرگ‌ترین چالش‌های سلامت عمومی تبدیل شده و حدود ۹۰ درصد از ۵۸۹ میلیون مورد ابتلا به دیابت در سراسر جهان را شامل می‌شود.
در ایالات متحده، جایی که مصرف شاهدانه در ۲۴ ایالت قانونی شده است، نزدیک به ۳۸ میلیون نفر با دیابت زندگی می‌کنند و هر سال بیش از یک میلیون نفر دیگر نیز به این جمعیت افزوده می‌شوند. در چنین شرایطی، ارتباط احتمالی میان شاهدانه و افزایش خطر دیابت می‌تواند پیامدهای گسترده‌ای برای سیاست‌گذاری‌های بهداشتی و حتی مباحث اجتماعی پیرامون قانونی‌سازی داشته باشد.
دکتر نگ، یکی دیگر از پژوهشگران، نیز یادآور می‌شود:
«اگر ارتباط میان شاهدانه و دیابت تأیید شود، لازم است در کنار عوارض مصرف این ماده، بحثی عمومی و علمی شکل بگیرد تا افراد بتوانند جوانب منفی مصرف را بسنجند.»
به طور خلاصه، مطالعه جدید یک هشدار مهم را مطرح می‌کند: مصرف شاهدانه ممکن است خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ را به طور چشمگیری افزایش دهد. هرچند هنوز پرسش‌های بسیاری درباره سازوکار دقیق این ارتباط باقی مانده، اما یافته‌های تازه می‌توانند زمینه‌ساز تحقیقات بیشتر و تصمیم‌گیری‌های آگاهانه‌تر در حوزه سلامت عمومی باشند.
بیماری مرتبط
دیابت نوع 2
دیابت نوع 2 از شایع ترین بیماری ها در جهان است که بدن در نتیجه اختلال در استفاده از انسولین یا تولید ناکافی آن توسط لوزالمعده، ن...
ثبت دیدگاه
دیدگاه خود را درباره این مطلب بنویسید.