آیا ممکن است بشقاب غذای ما نقشی فراتر از تأمین انرژی بدن داشته باشد و حتی بر احساس شادی و رضایت از زندگی تأثیر بگذارد؟ پژوهشی تازه که در نشریه British Journal of Health Psychology منتشر شده، نشان می‌دهد پاسخ مثبت است. به گفته محققان، نوع غذایی که مصرف می‌کنیم، می‌تواند با ابعاد مختلف سلامت روان در میانسالی و سالمندی پیوند داشته باشد.
این تحقیق با استفاده از داده‌های English Longitudinal Study of Ageing روی بیش از ۳۱۰۰ فرد میانسال و مسن انجام شد و به جای تمرکز بر پیامدهای منفی تغذیه، تأثیر آن بر جنبه‌های مثبت سلامت روان بررسی شد. نتیجه جالب توجه اینکه مصرف بیشتر میوه و سبزیجات با افزایش حس هدفمندی و معنا در زندگی همراه بوده است. همچنین، کسانی که بیشتر ماهی می‌خورند، سطح شادی بالاتری گزارش کرده‌اند. محققان توضیح می‌دهند که این یافته‌ها حتی پس از در نظر گرفتن عواملی چون سن، وضعیت اقتصادی، روابط اجتماعی و علائم افسردگی همچنان پابرجا بوده‌اند.
در این مطالعه سه بعد اصلی سلامت روان مثبت مورد توجه قرار گرفت: «سلامت یودایمونیک» که به معنای داشتن هدف و معنا در زندگی است، «سلامت عاطفی» که بیشتر به تجربه شادی و احساسات مثبت مربوط می‌شود و «سلامت ارزیابانه» که رضایت کلی از زندگی را در بر می‌گیرد. هرکدام از گروه‌های غذایی تأثیر متفاوتی بر این ابعاد داشتند. به طور مشخص، میوه‌ها و سبزیجات بیشترین نقش را در افزایش سلامت یودایمونیک داشتند، در حالی که ماهی به طور کلی با بهبود سلامت در هر سه بعد ارتباط داشت. چربی‌های غیراشباع چندگانه، مانند اسیدهای چرب امگا۳ و امگا۶ هم با ابعاد سلامت روان ارتباط داشتند؛ اما این ارتباط به اندازه تأثیر ماهی و سبزیجات پررنگ و قاطع نبود.
پپر تیراوات، نویسنده اصلی این پژوهش، در گفت‌وگو با Medical News Today تأکید کرد:
«رژیم‌های غذایی گوناگون می‌توانند ابعاد متفاوتی از سلامت روان را تحت تأثیر قرار دهند. برای مثال حتی پس از در نظر گرفتن عوامل دیگر، مصرف میوه و سبزیجات با افزایش حس هدفمندی همراه بود، در حالی که مصرف ماهی بیشتر با احساس شادی پیوند داشت.»
با وجود این یافته‌های امیدبخش، پژوهشگران هشدار می‌دهند که مطالعه حاضر محدودیت‌هایی نیز داشته است. اطلاعات غذایی تنها بر اساس پرسشنامه‌های ۲۴ ساعته جمع‌آوری شدند و ممکن است خطا یا سوگیری در آنها وجود داشته باشد. همچنین بیشتر شرکت‌کنندگان سفیدپوست و سالمند بودند، بنابراین نمی‌توان نتایج را به طور کامل به جوانان یا گروه‌های قومی دیگر تعمیم داد. به علاوه، این مطالعه از نوع مقطعی بود و نمی‌تواند به طور قطعی مشخص کند که آیا رژیم غذایی سالم‌تر موجب بهبود سلامت روان می‌شود یا اینکه افراد با سلامت روان بهتر تمایل بیشتری به انتخاب غذای سالم دارند.
با این حال، متخصصان معتقدند که نتایج به روشنی اهمیت تغذیه را نمایان می‌کنند. دکتر میر علی، جراح و کارشناس سلامت که در این تحقیق نقشی نداشته است، می‌گوید:
«این یافته‌ها یک دلیل دیگر برای آموزش اهمیت رژیم غذایی سالم به مردم از سنین پایین است. اگر افراد از همان ابتدا بیاموزند که تغذیه سالم نه تنها بدن بلکه ذهن آنها را نیز سالم نگه می‌دارد، می‌توانند از بروز بسیاری از مشکلات در سال‌های بعدی زندگی پیشگیری کنند.»
به نظر می‌رسد توصیه قدیمی «شما همان چیزی هستید که می‌خورید» باید بیش از هر زمان دیگری جدی گرفته شود. افزودن چند وعده میوه و سبزی تازه به رژیم روزانه و گنجاندن ماهی در برنامه غذایی هفتگی شاید نه تنها فشار خون و سلامت قلب، بلکه میزان شادی و آرامش ذهنی ما را نیز بهبود بخشد.
ثبت دیدگاه
دیدگاه خود را درباره این مطلب بنویسید.