پونسیمود (نام تجاری: پونووری)، از داروهای مهارکننده انتخابی سیستم ایمنی است که در کنترل عود بیماری مالتیپل اسکلروزیس (ام اس) کاربرد دارد. در ادامه اطلاعاتی درباره موارد و نحوه مصرف پونسیمود، عوارض جانبی و تداخلات دارویی آن می شود.
نام عمومی: پونسیمود
نام تجاری: پونووری
پونسیمود برای درمان بیماری مالتیپل اسکلروزیس یا ام اس استفاده می شود. به نظر می رسد این دارو با جلوگیری از حمله سلول های سیستم ایمنی (لنفوسیت ها) به اعصاب مغز و نخاع فعالیت می کند. پونسیمود برای درمان بیماری ام اس، اختصاصی نمی باشد، با این حال، قادر است شدت عود بیماری را کاهش دهد و از ناتوانی بدن جلوگیری کند یا آن را به تعویق بیندازد.
پیش از هر بار مصرف پونسیمود، راهنمای مصرف دارو را مطالعه نمایید. می توانید سوالات خود را از پزشک معالج خود یا پزشک داروخانه بپرسید.
قبل از شروع مصرف پونسیمود، پزشک آزمایش های پزشکی یا تشخیصی مانند شمارش کامل سلول های خونی، آزمایش عملکرد کبدی، EKG، نبض، معاینه چشم را برای بررسی عوارض جانبی انجام می دهد. طبق دستور پزشک، معمولاً یک بار در روز، این دارو را به صورت خوراکی با غذا یا بدون غذا مصرف کنید. قرص ها را کامل ببلعید آنها را نصف و خرد و با دهان له نکنید.
برای کاهش خطر ابتلا به عوارض جانبی، پزشک این دارو را با دوز کم شروع کرده و به تدریج دوز را افزایش می دهد. دستورالعمل های پزشک خود را به دقت دنبال کنید.
برخی از افراد امکان دارد لازم باشد حداقل 4 ساعت پس از اولین دوز کنترل شوند تا اطمینان حاصل شود که ضربان قلب آنها خیلی کند نیست. ضربان قلب بسیار آهسته خطر بروز مشکلاتی جدی در ریتم قلب را افزایش می دهد. در صورت وجود ضربان قلب آهسته / نامنظم یا سایر مشکلات قلبی (مانند نارسایی قلبی، حمله قلبی قبلی) به پزشک خود اطلاع دهید.
بدون مشورت با پزشک مصرف این دارو را قطع نکنید. با قطع مصرف این دارو وضعیت تشدید می شود و در صورتی که علائم MS پس از قطع مصرف دارو تشدید شد، بلافاصله به پزشک خود اطلاع دهید.
دوز مصرفی بر اساس شرایط پزشکی و پاسخ به درمان است. دوز خود را افزایش ندهید و این دارو را بیشتر از زمان تجویز شده مصرف نکنید؛ زیرا وضعیت بیماری سریعتر بهبود نخواهد یافت و خطر ابتلا به عوارض جانبی افزایش خواهد یافت.
بیشترین اثربخشی دارو در نتیجه مصرف منظم آن حاصل می شود؛ بنابراین برای جلوگیری از فراموش کردن مصرف دارو، آن را هر روز در یک زمان خاص مصرف کنید.
در صورت تشدید وضعیت بیماری به پزشک اطلاع دهید.
خواب آلودگی یا سرگیجه می تواند از عوارض پونسیمود باشد. در صورت تداوم یا تشدید هر یک از عوارض، حتماً آن را با پزشک معالج یا پزشک داروخانه مطرح کنید.
به یاد داشته باشید که پزشک معالجتان این دارو را برای شما تجویز کرده چرا که بر این باور است که منافع این دارو بیشتر از عوارض آن است. بیشتر افراد با مصرف پونسیمود، دچار عوارض جانبی جدی نمی شوند.
این دارو قادر است فشار خون را افزایش دهد. فشار خون خود را مرتباً چک کنید و در صورت بالا بودن آن، نتایج را به پزشک اطلاع دهید.
پونسیمود به ندرت می تواند باعث بیماری جدی در کبد شود. در صورت مشاهده علائم آسیب کبدی، از جمله: حالت تهوع / استفراغ مداوم، از دست دادن اشتها، درد معده / شکم، زردی چشم / پوست و ادرار تیره رنگ بلافاصله به پزشک خود اطلاع دهید.
پونسیمود می تواند سیستم ایمنی بدن را تضعیف کرده و خطر ابتلا به عفونت را در حین مصرف و به مدت 1 تا 2 هفته بعد از آخرین دوز دارو افزایش دهد. احتمال ابتلا به عفونت جدی (مانند برونشیت، تبخال) بالا می رود. در صورت بروز علائم عفونت مانند گلودرد / سرفه مداوم، تب / لرز، علائم سرماخوردگی / آنفولانزا، زخم یا تاول سریعاً به پزشک خود اطلاع دهید. اگر از قبل عفونت دارید، مصرف این دارو را شروع نکنید.
این دارو قادر است خطر ابتلا به عفونت مغزی نادر اما بسیار جدی (لکوآنسفالوپاتی چند کانونی مترقی-PML) را افزایش دهد. علائم PML می تواند به صورت حمله ای که منجر به تشدید MS شود ظاهر شود. در صورت بروز علائم جدید یا تشدید بیماری که چندین روز طول کشیده است، مانند گرفتگی عصلانی یا مشکلاتی در قدرت عضلانی، تعادل، گفتار، بینایی یا تفکر، فوراً به پزشک مراجعه نمایید
پونسیمود می تواند خطر ابتلا به سرطان پوست را افزایش دهد. در صورت مشاهده تغییرات پوستی غیرمعمول (مانند تغییر در ظاهر / اندازه خال ها)، بلافاصله به پزشک خود اطلاع دهید.
در صورت بروز هرگونه عارضه جانبی بسیار جدی، از جمله: تنگی نفس، ضربان قلب آهسته / نامنظم / زیاد / سریع، سرگیجه / غش شدید، خستگی / ضعف غیر معمول، چشم درد / حساسیت به نور، تغییرات بینایی، نقطه کور / سایه در مرکز بینایی، تغییر رنگ، تغییرات ذهنی (مانند گیجی)، تشنج، سردرد ناگهانی / شدید به پزشک مراجعه نمایید.
واکنش آلرژیک بسیار جدی نسبت به پونسیمود نادر است. با این حال، در صورت مشاهده علائم واکنش آلرژیک جدی، از جمله: راش پوستی، خارش / تورم (به خصوص در صورت و زبان و گلو)، سرگیجه شدید و مشکلات تنفسی فوراً به پزشک مراجعه کنید.
موارد مذکور، تمام عوارض جانبی پونسیمود را در برنمی گیرد؛ بنابراین در صورت مشاهده هر گونه عارضه جانبی دیگری، آن را به پزشک خود یا پزشک داروخانه اطلاع دهید.
پیش از مصرف پونسیمود، در صورت حساسیت به آن یا هر نوع حساسیت دیگری، پزشک خود یا پزشک داروخانه را در جریان قرار دهید. این محصول ممکن است دارای اجزای غیر فعالی باشد که موجب واکنش های آلرژیک و یا مشکلات دیگر شود. برای کسب اطلاعات بیشتر با پزشک داروخانه صحبت کنید.
همچنین قبل از مصرف این دارو، پزشک خود یا پزشک داروخانه را از سوابق پزشکی خود به خصوص: مشکلات تنفسی (مانند آسم، آپنه خواب، بیماری انسداد ریوی مزمن-COPD)، عفونت فعلی / اخیر / عود کننده (از جمله تبخال، هپاتیت، سل)، دیابت، برخی مشکلات چشمی (ورم ماکولا، یوویت)، مشکلات قلبی (مانند ضربان قلب آهسته / نامنظم، نارسایی قلبی، حمله قلبی قبلی، درد قفسه سینه، طولانی شدن QT در EKG)، فشار خون بالا، مشکلات کبدی، سرطان پوست، سکته مغزی یا "حمله کوتاه مدت" / حمله ایسکمیک گذرا (TIA)، مطلع سازید.
پونسیمود ممکن است باعث سرگیجه شود. استفاده از الکل یا ماریجوانا (شاهدانه) می تواند سرگیجه را تشدید کند. تا زمانی که از بی خطر بودن کارهایی مانند رانندگی، استفاده از ماشین آلات و هرکاری که نیاز به هوشیاری دارد، اطمینان حاصل نکرده اید از انجام آنها خودداری کنید. مصرف الکل را محدود کرده و در صورت مصرف ماریجوانا آن را با پزشک خود در میان بگذارید.
این دارو می تواند شخص را در معرض خطر ابتلا به عفونت قرار دهد یا عفونت های فعلی را تشدید کند. از تماس با افرادی که احتمال ناقل بودن بیماری به دیگران را دارند (مانند آبله مرغان، سرخک، آنفولانزا) خودداری کنید. اگر در معرض عفونت هستید با پزشک خود مشورت کنید.
پیش از شروع مصرف پونسیمود کلیه واکسیناسیون های لازم را انجام دهید. هنگام استفاده از این دارو و به مدت 4 هفته پس از آخرین دوز، بدون موافقت پزشک خود واکسیناسیون انجام ندهید. از تماس با افرادی که اخیراً واکسن های زنده دریافت کرده اند (مانند واکسن آنفولانزای استنشاقی) خودداری کنید.
این دارو قادر است خطر ابتلا به سرطان پوست را افزایش دهد. از قرار گیری در معرض نور مستقیم خورشید خودداری نمایید. از دستگاه ها و محصولات برنزه کننده استفاده نکنید. در فضای باز از کرم ضد آفتاب استفاده کنید و لباس مناسب بپوشید. پزشک پیشنهاد خواهد کرد که هنگام استفاده از این محصول از فتوتراپی خودداری کنید. جزئیات مصرف دارو را از پزشک خود بپرسید.
تمام داروهای مصرفی خود را (از جمله داروهای با نسخه، بی نسخه و محصولات گیاهی) پیش از جراحی به پزشک و یا دندان پزشک خود اطلاع دهید.
اگر باردار هستید یا قصد بارداری دارید، به پزشک خود اطلاع دهید. هنگام مصرف دارو نباید باردار شوید زیرا می تواند به جنین آسیب برساند. هنگام استفاده از این دارو و به مدت 1 هفته پس از قطع درمان، در مورد اشکال قابل اطمینان کنترل بارداری مشورت کنید. اگر باردار هستید، بلافاصله در مورد خطرات و فواید مصرف دارو با پزشک خود صحبت کنید.
انتقال این دارو به شیرمادر مشخص نیست. لذا قبل از شیردهی با پزشک خود مشورت کنید.
تداخلات دارویی می تواند نحوه ی عملکرد دارو را تغییر داده و خطر بروز عوارض جانبی جدی را افزایش دهد. این یادداشت تمامی تداخلات دارویی پونسیمود را پوشش نمی دهد بنابراین بهتر است نام تمام داروهایی که مصرف می کنید (از جمله داروهای با نسخه و بی نسخه و محصولات گیاهی) را با پزشک خود و پزشک داروخانه در میان بگذارید و بدون تایید پزشک، مصرف هیچ دارویی را شروع یا تمام نکنید، همچنین به هیچ وجه میزان دارو را تغییر ندهید.
برخی از محصولاتی که با پونسیمود تداخل دارند عبارتند از: داروهای دیگری که سیستم ایمنی بدن را تضعیف می کنند / خطر عفونت را افزایش می دهند (مانند ناتالیزوماب، ریتوکسیماب).
در صورت مصرف بیش از حد دارو و بروز علائم جدی مانند غش کردن با مراکز فوریت های پزشکی تماس بگیرید.
این دارو را به صورت سرخود به دیگران تجویز نکنید.
آزمایش های تشخیصی یا پزشکی (مانند شمارش کامل خون، فشار خون، نبض، EKG، MRI، معاینه چشم / پوست، آی تی، آزمایش عملکرد کبد، آزمایش ریه / تنفس) قبل از شروع مصرف این دارو و در حین مصرف انجام می شود. تمام معاینات پزشکی و آزمایشگاهی را نگه داری نمایید
برای جزئیات بیشتر با پزشک خود مشورت کنید.
پیروی از رژیم غذایی اهمیت زیادی دارد. اطلاعات مربوط به سازنده محصول را با دقت بخوانید تا دستورالعمل های مربوط به دوز فراموش شده و مصرف دارو را رعایت نمایید. اگر 4 دوز یا بیشتر از این دارو را فراموش کرده اید، بلافاصله به پزشک اطلاع دهید. امکان دارد نیاز باشد این دارو را با دوز کمتری شروع کنید و به آرامی آن را افزایش دهید. دوز را برای جبران نکنید.
در بسته بندی اصلی در دمای اتاق و دور از نور و رطوبت نگهداری شود. ماده خشک کننده را در کنار دارو نگه داری نمایید تا از رطوبت در امان بماند. از نگهداری دارو در حمام خودداری شود. تمام داروها باید از دسترس کودکان و حیوانات دور بمانند.
دارو ها را به درون توالت و فاضلاب نریزید، مگر آن که دستورالعملی برای انجام آن ذکر شده باشد. در صورت منقضی شدن دارو و یا عدم نیاز به آن، با یک روش مناسب آن را دور بریزید.