آمیکاسین لیپوزوم (نام تجاری: آریکیس)، نوعی آنتی بیوتیک است که در درمان بیماری ریه ناشی از عفونت با مایکوباکتریوم کاربرد دارد. این دارو معمولاً زمانی تجویز می شود که درمان های دیگر مؤثر نبوده باشند. در ادامه اطلاعاتی درباره موارد و نحوه مصرف آمیکاسین لیپوزوم، عوارض جانبی و تداخلات دارویی آن ارائه می شود.
نام عمومی: آمیکاسین لیپوزوم
نام تجاری: آریکیس
آمیکاسین لیپوزوم همراه با سایر داروهای مشابه برای درمان عفونت های خاص ریه پس از عدم موفقیت در درمان با سایر داروها به کار می رود. آمیكاسین متعلق به یك گروه از داروها است كه به عنوان آنتی بیوتیك های آمینوگلیكوزید شناخته می شوند. این دارو با جلوگیری از رشد باکتری ها کار می کند. این آنتی بیوتیک فقط عفونت های باکتریایی را درمان می کند و برای عفونتهای ویروسی (مانند سرماخوردگی، آنفولانزا) موثر نیست. مصرف بدون دلیل و بی رویه آنتی بیوتیک باعث عدم درمان موثر سایر بیماری ها خواهد شد.
قبل از شروع استفاده از آمیكاسین و هر بار مصرف مجدد دارو، راهنمای دارو و دستورالعمل های لازم را مطالعه فرمایید. این دارو با دستگاه خاصی به نام نبولایزر مصرف می شود که محلول را به غبار ریز قابل استنشاق تبدیل می کند. تمام دستورالعمل های استفاده از این دارو و نبولایزر را بیاموزید و آنها را دنبال کنید. اگر سوالی داشتید از پزشک معالج، پزشک داروخانه یا پزشک متخصص بپرسید.
طبق دستور پزشک، آمیکاسین لیپوزوم را همراه با نبولایزر، معمولاً یک بار در روز استفاده کنید. اگر این دارو در یخچال نگهداری می شود، ویال را از یخچال خارج کرده و بگذارید حداقل 45 دقیقه قبل از استفاده در دمای اتاق گرم شود. این دارو را به سایر روش های دیگر مانند گرم کردن در مایکروویو یا قرار دادن در آب گرم، گرم نکنید.
حداقل 10 تا 15 ثانیه ویال را خوب تکان دهید، تا زمانی که دارو در کل یکدست و خوب مخلوط شود. برای هر دوز از تمام محتوای ویال استفاده کنید. آمیكاسین لیپوزومی را با سایر داروهای موجود در نبولایزر مخلوط نكنید. هر درمان معمولاً حدود 14 تا 20 دقیقه طول می کشد.
بیشترین اثربخشی دارو طی مصرف منظم و طبق برنامه حاصل میشود. برای جلوگیری از فراموش کردن مصرف دارو، آن را هر روز در یک زمان خاص مصرف کنید.
مصرف دارو نباید بدون مشورت با پزشک حتی پس از بهبودی علائم قطع شود. قطع ناگهانی دارو، می تواند باعث تشدید برخی عوارض شود.
اگر وضعیت بهبود پیدا نکرد، به پزشک خود اطلاع دهید.
گرفتگی صدا، تغییر در صدا، حالت تهوع، اسهال، سردرد، خستگی، کاهش وزن یا درد عضلات یا مفاصل می تواند از عوارض آمیکاسین لیپوزوم باشد. در صورت تداوم یا تشدید هر یک از عوارض، حتماً آن را با پزشک معالج یا پزشک داروخانه مطرح کنید.
به یاد داشته باشید که پزشک معالجتان این دارو را برای شما تجویز کرده چرا که بر این باور است منافع این دارو بیشتر از عوارض آن است. بیشتر افراد با مصرف این دارو، دچار عوارض جانبی جدی نمی شوند.
بروز هرگونه عارضه جانبی جدی، از جمله علائم آسیب شنوایی (مانند صدای زنگ / غرش در گوش، کاهش شنوایی، سرگیجه) و علائم مشکلات کلیوی (مانند تغییر در مقدار ادرار) را بلافاصله به پزشک خود اطلاع دهید.
واکنش آلرژیک بسیار جدی نسبت به این دارو نادر است. با این حال، در صورت مشاهده علائم واکنش آلرژیک جدی، از جمله: راش پوستی، خارش / تورم (به خصوص در صورت و زبان و گلو)، سرگیجه شدید و مشکلات تنفسی، فوراً به پزشک مراجعه کنید.
موارد مذکور، تمام عوارض جانبی آمیکاسین لیپوزوم را در برنمی گیرد، بنابراین در صورت مشاهده هر گونه عارضه جانبی دیگری، آن را به پزشک خود یا پزشک داروخانه اطلاع دهید.
پیش از مصرف دارو، در صورت حساسیت به آن یا هر نوع حساسیت دیگری، پزشک خود یا پزشک داروخانه را در جریان قرار دهید. این محصول ممکن است دارای اجزای غیر فعالی باشد که موجب واکنش های آلرژیک و یا مشکلات دیگر شود. برای کسب اطلاعات بیشتر با پزشک داروخانه صحبت کنید.
همچنین قبل از مصرف آمیکاسین لیپوزوم، پزشک خود یا پزشک داروخانه را از سوابق پزشکی خود به خصوص: سایر مشکلات تنفسی (مانند آسم، بیماری انسداد ریوی مزمن-COPD)، مشکلات شنوایی (از جمله ناشنوایی، کاهش شنوایی)، مشکلات کلیوی، میاستنی گراویس و پارکینسون، مطلع سازید.
آمیکاسین می تواند باعث شود که واکسن های باکتریایی زنده (مانند واکسن تیفوئید) به خوبی عمل نکند. در هنگام استفاده از این دارو هیچ نوع واکسیناسیونی را انجام ندهید، مگر اینکه به دستور پزشک باشد.
تمام داروهای مصرفی خود را (از جمله داروهای با نسخه، بی نسخه و محصولات گیاهی) پیش از جراحی به پزشک و یا دندان پزشک خود اطلاع دهید.
در دوران بارداری، این دارو باید فقط در صورت نیاز اضطراری استفاده شود. خطرات و فواید را با پزشک خود در میان بگذارید.
انتقال این دارو به شیر مادر منتقل مشخص نیست. اما اشکال دیگر این دارو در مقادیر بسیار کمی به شیر مادر منتقل می شود، لذا قبل از شیردهی با پزشک خود مشورت کنید.
تداخلات دارویی می تواند نحوه ی عملکرد دارو را تغییر داده و خطر بروز عوارض جانبی جدی را افزایش دهد. این یادداشت تمامی تداخلات دارویی آمیکاسین لیپوزوم را پوشش نمی دهد بنابراین بهتر است نام تمام داروهایی که مصرف می کنید (از جمله داروهای با نسخه و بی نسخه و محصولات گیاهی) را با پزشک خود و پزشک داروخانه در میان بگذارید و بدون تایید پزشک، مصرف هیچ دارویی را شروع یا تمام نکنید، همچنین به هیچ وجه میزان دارو را تغییر ندهید.
مصرف بیش از حد آمیكاسین لیپوزومی استنشاقی یا خوراکی کمتر دیده شده است. در صورت مصرف بیش از حد دارو و بروز علائم جدی مانند غش کردن با مراکز فوریت های پزشکی تماس بگیرید.
این دارو را به صورت سرخود به دیگران تجویز نکنید.
در حین درمان با این دارو، آزمایش های تشخیصی / پزشکی (مانند آزمایش تنفس، تست شنوایی، عملکرد کلیه) بهتر است انجام شود. تمامی معاینات و آزمایش های خود را نگهداری نمایید.
اگر یک دوز از دارو را فراموش کردید، به محض به خاطر آوردن آن را مصرف کنید، اما اگر نزدیک زمان مصرف دوز بعدی بود، از مصرف دوز فراموش شده صرف نظر کنید. همچنین دوز بعدی را به موقع مصرف کرده و برای جبران فراموشی، دوز دارو را دو برابر نکنید.
این دارو را به دور از نور در یخچال نگهداری کنید و از یخ زدگی آن محافظت کنید. این دارو همچنین تا 4 هفته در دمای اتاق نگهداری می شود. در صورت نگهداری در دمای اتاق در طی 4 هفته دارو را مصرف کنید و در غیر این صورت آن را دور بریزید. تمام داروها باید از دسترس کودکان و حیوانات دور بمانند.
دارو ها را به درون توالت و فاضلاب نریزید، مگر آن که دستورالعملی برای انجام آن ذکر شده باشد. در صورت منقضی شدن دارو و یا عدم نیاز به آن، با یک روش مناسب آن را دور بریزید.