درخواست مشاوره رایگان
آدنوئید سیستیک کارسینوما (ACC) یک بیماری نادر است که از غدد شروع می شود. این بیماری بیشتر در غدد بزاقی بروز کرده و تقریباً 1٪ از کل بدخیمی های ناحیه سر و گردن و 10% از توموهای غدد بزاقی را تشکیل می دهد. در ادامه اطلاعاتی درباره علائم آدنوئید سیستیک کارسینوما و نحوه تشخیص و درمان آن ارائه می شود.
آدنوئید سیستیک کارسینوما، سرطان نادری است که معمولاً در غدد سازنده بزاق ایجاد می شود. این غدد در زیر زبان و در هر دو طرف فک در زیر استخوان فک قرار دارند. این سرطان همچنین می تواند در دیگر قسمت های دهان و گلو یا دیگر نواحی بدن نیز مانند غدد عرق یا اشک نیز رخ دهد.
سالانه، از هر 500000 نفرمبتلا به سرطان، حدود 1200 نفر از آنها مبتلا به آدنوئید سیستیک کارسینوما می شوند. این بیماری بیشتر در زنان ایجاد می شود و احتمال بروز آن در همه سنین وجود دارد.
این سرطان، رشد آهسته‌ای دارد و در نتیجه در برخی موارد، پیش از بروز هرگونه علامت می تواند به دیگر نقاط بدن نیز گسترش یابد. این بیماری ممکن است در همان ناحیه پیشین عود کرده و یا در موارد پیشرفته تری به ریه ها، کبد یا استخوان ها گسترش یابد.
در حال حاضر، علت بروز آدنوئید سیستیک کارسینوما برای پزشکان مشخص نیست، با این حال، این احتمال وجود دارد که ابتلا به این بیماری با برخی از عوامل سرطان زا مانند آلودگی یا مصرف آزبست مرتبط باشد.
اولین نشانه ابتلا به این بیماری، وجود توده ای در دهان، در زیر زبان یا داخل لثه ها است. این توده ها معمولاً به آرامی رشد می کنند و دردی ایجاد نمی کنند. این شرایط، احتمال ایجاد مشکلاتی در بلع غذا یا حتی بم شدن صدا نیز وجود دارد.
احتمال گسترش این نوع سرطان در امتداد اعصاب نیز وجود دارد، بنابراین می تواند باعث ایجاد درد یا بی حسی در صورت شود. در صورت بروز هر یک از این علائم، به پزشک مراجعه کنید.
معمولا اگر پزشک احتمال ابتلا به آدنوئید سیستیک کارسینوما را بدهد، اولین اقدام انجام بیوپسی خواهد بود. در بیوپسی، نمونه کوچکی از تومور با ایجاد برشی کوچک یا با سوزن برداشته می شود؛ سپس پاتولوژیست نمونه را برای بررسی وجود علائم سرطان بررسی خواهد کرد.
این نوع تومورها می توانند اشکال متفاوتی داشته باشند. آنها می توانند جامد یا گرد و توخالی مانند یک لوله یا همچون اَلَک دارای حفره های ریزی روی سطح خود باشند. تومورهای جامد معمولاً رشد سریع تری دارند.
پزشک، اندازه و محل تومور را تشخیص می دهد و علائم گسترش سرطان را نیز بررسی می کند. برای تشخیص، معمولاٌ آزمایش های زیر توصیه می شوند:
درمان معمول برای آدنوئید سیستیک کارسینوما، جراحی است و پس از آن، درمان با اشعه (رادیوتراپی) انجام می شود.
هنگامی که بیمار تحت عمل جراحی قرار می گیرد، پزشک نه تنها تومور بلکه برخی از بافت های سالم اطراف آن را نیز بر می دارد. متخصصان بافت را بررسی می کنند تا از عدم گسترش سلول های سرطانی به خارج از تومور اطمینان حاصل کنند.
برخلاف بسیاری از دیگر سرطان ها که می توانند از طریق غدد لنفاوی به دیگر نقاط بدن گسترش یابند، آدنوئید سیستیک کارسینوما در بین اعصاب گسترش می یابد. پزشک، اعصاب را بررسی می کند تا گسترش سرطان در ناحیه اطراف آنها را ارزیابی کرده و سعی می کند هر گونه بافت سرطانی را بدون آسیب رساندن به اعصاب، از بین ببرد.
در برخی موارد، برای از بردن بیماری باید قسمتی از یک عصب برداشته شود، این کار می تواند باعث دشوار شدن کنترل قسمتی از صورت و افتادگی آن شود. پزشک سعی می کند عصب آسیب دیده را به قسمتی از عصب دیگر وصل کند تا فرد بتواند ناحیه آسیب دیده را حرکت دهد.
در برخی موارد، لازم است قسمتی از حنجره نیز برداشته شود.
اگر پزشک نتواند کل تومور را بدون آسیب رساندن به اندام های مهم خارج کند و یا در صورت داشتن نگرانی از گسترش سرطان در نواحی غیر قابل تشخیص، ممکن است انجام پرتودرمانی را توصیه کند. سه نوع پرتودرمانی برای این بیماری وجود دارد:
پرتودرمانی سر و گردن، می تواند عوارض جانبی به همراه داشته باشد. از این عوارض می توان به خشکی دهان، اختلال در بلع یا درد در ناحیه تحت درمان یا آسیب به دندان ها اشاره نمود. با پزشک خود درباره این عوارض جانبی و درمان های آنها صحبت کنید.
علاج کامل سرطان بسیار دشوار است. تومور معمولاً ها سال ها بعد، یا در همان مکان یا به احتمال زیاد در جایی دیگر -معمولاً در ریه ها-، به طور مجدد عود می کنند.
پس از درمان، لازم است معاینه های منظمی برای بررسی علائم عود تومور انجام شود. این معاینه ها، بر اساس تشخیص، می توانند شامل اسکن ساده، سی تی اسکن یا MRI باشند.
