برای سالها، اسیدهای چرب غیراشباع مثل امگا ۳ و امگا ۶ جایگاه ویژهای در توصیههای تغذیهای داشتند. خوراکیهایی مانند ماهیهای چرب، روغن زیتون، آجیل و دانهها همیشه به عنوان خوراکیهایی «ضد التهاب» معرفی شدهاند که میتوانند از بدن در برابر بیماریهای مزمن محافظت کنند. اما یافتههای یک تحقیق جدید نشان میدهد که ماجرا شاید به این سادگیها نباشد.
در مطالعهای که بهتازگی در مجله بینالمللی اپیدمیولوژی منتشر شده، پژوهشگران دریافتند که این اسیدهای چرب ممکن است با افزایش سطح برخی نشانگرهای التهابی در خون، از جمله مادهای به نام GlycA، مرتبط باشند. GlycA یکی از شاخصهایی است که با افزایش خطر بیماریهای قلبی-عروقی در ارتباط است.
محققان این نتایج را با تحلیل دادههای دو مطالعه بزرگ بهدست آوردند: یکی "Avon Longitudinal Study of Parents and Children" در جنوب غربی انگلستان با حدود ۲۸۰۰ شرکتکننده، و دیگری دادههای "UK Biobank" با بیش از ۱۲ هزار فرد بزرگسال. برای اطمینان از نتایج، آنها از روشی به نام "تصادفیسازی مندلی" استفاده کردند؛ تکنیکی ژنتیکی که کمک میکند اثر واقعی یک عامل (در اینجا اسیدهای چرب) را جدا از سایر متغیرهای سبک زندگی بررسی کنیم.
بررسی نمونههای خونی نشان داد که هم امگا ۳ و هم امگا ۶ با سطوح بالاتر GlycA مرتبط هستند. این یافته، بهویژه درباره امگا ۳ که همیشه به عنوان عامل کاهشدهنده التهاب شناخته میشد، غافلگیرکننده بود. دکتر توماس هلند، پزشک و محقق در مؤسسه تحقیقاتی RUSH، درباره نتایج میگوید: «بیشتر مردم تصور میکنند امگا ۳ به سیستم ایمنی بدن آرامش میدهد. اما در این مطالعه، مصرف بالای امگا ۳ با افزایش یکی از شاخصهای التهاب همراه بود.»
یکی دیگر از یافتههای جالب این مطالعه، نقش «نسبت امگا ۶ به امگا ۳» بود. محققان دریافتند که هرچه این نسبت بالاتر باشد، احتمال افزایش نشانگرهای التهابی نیز بیشتر میشود. دکتر هلند در این باره توضیح میدهد: «صد سال پیش، نسبت مصرف این دو نوع چربی در رژیم غذایی مردم حدود ۴ به ۱ به نفع امگا ۶ بود. اما امروز، این نسبت به حدود ۱۵ یا حتی ۲۰ به ۱ رسیده است. این تغییر میتواند یکی از دلایل شیوع بیشتر بیماریهای مزمن و التهابی در جوامع مدرن باشد.»
نویسنده اصلی تحقیق، دیزی کریک، نیز تأکید میکند که نباید تصور کرد امگا ۳ همیشه ضد التهاب است و امگا ۶ لزوماً التهابزا: «یافتههای ما نشان میدهد که موضوع پیچیدهتر از این است. فقط افزایش مصرف امگا ۳، چه از طریق رژیم غذایی و چه مکمل، احتمالاً برای کاهش التهاب کافی نیست. بلکه باید به تعادل بین این دو چربی در رژیم غذایی توجه کنیم.»
با وجود این نتایج، پژوهشگران هشدار میدهند که نباید با شتاب نتیجهگیری کرد. این تحقیق فقط سه نشانگر التهابی را بررسی کرده است، در حالی که سیستم ایمنی بدن انسان بسیار پیچیده است. امگا ۳ حتی اگر کمی GlycA را افزایش دهد، می تواند همچنان برای رفع التهاب کوتاهمدت و محافظت در برابر بیماریهای خاص کمک کننده باشد.
به گفته دیزی کریک، «این تحقیق فقط بخشی از تصویر را نشان میدهد. درست است که امگا ۳ در این مطالعه با افزایش یک نشانگر التهابی همراه بود، اما این به معنای بیفایده بودن آن نیست. این ماده همچنان می تواند فواید قابل توجهی در زمینههای دیگر برای بدن داشته باشد.»
در نهایت، آنچه این مطالعه به ما یادآوری میکند این است که علم تغذیه پیچیدهتر از آن است که گاهی تصور میکنیم. شاید وقت آن رسیده باشد که به جای مصرف بیهدف مکملها، به دنبال تعادل و تنوع واقعی در رژیم غذایی خود باشیم.
امتیازات
(1 امتیاز)
ثبت دیدگاه
دیدگاه خود را درباره این مطلب بنویسید.