در کنفرانس سالانه انجمن تغذیه آمریکا (Nutrition 2025)، محققان داده های بیش از 200,000 بزرگسال در ایالات متحده را تجزیه و تحلیل کردند. این مطالعات نشان دادند افرادی که رژیم غذاییشان سرشار از ترکیبات گیاهی خاصی به نام فیتواسترولها بود، در مقایسه با افرادی که کمترین میزان این مواد را دریافت میکردند، ۹ درصد کمتر به بیماریهای قلبی و ۸ درصد کمتر به دیابت نوع ۲ دچار شدهاند.
فیتواسترولها ترکیباتی طبیعیاند که در بسیاری از گیاهان یافت میشوند و از نظر ساختار شیمیایی شبیه به کلسترول هستند. همین شباهت باعث میشود که این ترکیبات، جذب کلسترول بد (LDL) را در روده مهار کرده و سطح آن را در خون کاهش دهند. از همین رو، این مواد میتوانند نقش مهمی در پیشگیری از بیماریهای قلبی ایفا کنند.
پژوهشگران برای بررسی دقیقتر، نمونه خون بیش از ۴۰ هزار نفر از شرکتکنندگان را تجزیه و تحلیل کردند و متوجه شدند که فیتواسترولها با نشانگرهای زیستی متابولیکی مرتبط هستند؛ از جمله شاخصهایی که به فعالیت انسولین، سطح التهاب و متابولیسم چربی مربوطاند. به گفته فنگلی وانگ، پژوهشگر اصلی این تحقیق از دانشکده بهداشت عمومی هاروارد، این یافتهها نشان میدهند که فیتواسترولها ممکن است از طریق کاهش التهاب و مقاومت به انسولین، به کاهش خطر دیابت و بیماریهای قلبی کمک کنند.
یکی دیگر از نکات جالب این تحقیق، نقش احتمالی میکروبیوم روده بود. محققان در افرادی که فیتواسترول بیشتری مصرف میکردند، گونههای خاصی از باکتریها را شناسایی کردند که میتوانند در تولید ترکیبات مفید متابولیکی نقش داشته باشند.
با این حال، برخی متخصصان تأکید میکنند که هنوز باید با احتیاط به این نتایج نگاه کرد. ایمون لایرد، متخصص تغذیه از دانشگاه فناوری آتلانتیک ایرلند، در اینباره گفت: «این یافتهها بسیار مهم هستند، اما لازم است جزئیات بیشتری درباره روششناسی مطالعه، جمعیت مورد بررسی و تحلیل آماری آن منتشر شود تا بتوانیم با اطمینان بیشتری قضاوت کنیم.»
از نظر تغذیهای، فیتواسترولها در همه غذاهای گیاهی وجود دارند، اما بیشترین مقدار آنها در روغنهای گیاهی تصفیهنشده مانند روغن آفتابگردان، ذرت، سویا و زیتون یافت میشود. آجیل، دانهها، غلات کامل، حبوبات، میوههایی مانند آووکادو و پرتقال، و سبزیجاتی مثل بروکلی و گلکلم نیز منابع خوبی از این ترکیبات هستند.
با این حال، رسیدن به مقدار روزانه توصیهشده فیتواسترول (حدود ۲ گرم برای کاهش کلسترول LDL) تنها از طریق رژیم غذایی معمول دشوار است. مگان اسمیت، متخصص تغذیه در بریتانیا، هشدار میدهد که هرچند رژیمهای گیاهمحور میتوانند مقدار مصرف فیتواسترول را افزایش دهند، اما در بسیاری از موارد برای رسیدن به دوزهای درمانی، نیاز به استفاده از مواد غذایی غنیشده یا مکملها وجود دارد. او همچنین یادآور میشود که فیتواسترولها برای همه مناسب نیستند و نباید به عنوان جایگزینی برای درمانهای دارویی استفاده شوند، بهویژه در دوران بارداری، شیردهی یا برای کودکان زیر پنج سال.
افزایش شیوع دیابت نوع ۲ در سطح جهانی بر اهمیت یافتههای این تحقیق میافزاید. طبق گزارش فدراسیون بینالمللی دیابت، هماکنون یک نفر از هر ۹ بزرگسال در جهان به این بیماری مبتلاست و پیشبینی میشود که تا سال ۲۰۵۰، این رقم به یک نفر از هر ۸ نفر افزایش یابد. در ایالات متحده نیز بیش از یک نفر از هر هفت بزرگسال – و حتی یکچهارم افراد بالای ۶۵ سال – به دیابت نوع ۲ مبتلا هستند. از آنجا که دیابت نوع ۲ بهشدت با بیماریهای قلبی در ارتباط است، نقش رژیم غذایی در پیشگیری از این نوع دیابت و بیماری های قلبی از اهمیت بالایی برخوردار می شود.
در نهایت، هرچند هنوز نیاز به پژوهشهای بیشتری برای تأیید قطعی این نتایج وجود دارد، پیام کلی روشن است: یک رژیم غذایی غنی از گیاهان نهتنها به سلامت کلی بدن کمک میکند، بلکه ممکن است از بروز مهمترین بیماریهای قرن نیز پیشگیری کند. شاید وقت آن رسیده که سهم بیشتری از بشقاب خود را به طبیعت اختصاص دهیم.

ثبت دیدگاه
دیدگاه خود را درباره این مطلب بنویسید.