پیری لزوماً به معنای بیماری و محدودیت نیست. پژوهش تازه‌ای که نتایج آن در مجله معتبر PLOS One منتشر شده، نشان داده است که حتی پس از ۶۰ سالگی نیز می‌توان با تغییر سبک زندگی، سلامت و شادابی را دوباره به دست آورد. این یافته‌ها امید تازه‌ای به میلیون‌ها سالمند در سراسر جهان می‌دهند که تصور می‌کنند فرصت داشتن زندگی پرانرژی را از دست داده‌اند.
سازمان جهانی بهداشت پیش‌بینی می‌کند که جمعیت سالمندان در جهان با سرعتی چشمگیر رو به افزایش است؛ به طوری که سهم افراد بالای ۶۰ سال از کل جمعیت جهان از ۱۲ درصد در سال ۲۰۱۵ به ۲۲ درصد در سال ۲۰۵۰ خواهد رسید. همزمان با بالا رفتن طول عمر، تمایل انسان‌ها برای حفظ کیفیت زندگی در سال‌های پایانی بیش از هر زمان دیگری افزایش پیدا کرده است. اما آیا رسیدن به این هدف در عمل ممکن است؟
تا مدت‌ها تصور می‌شد پیری به معنای زوال اجتناب ناپذیر جسم و روان است. شواهد علمی نشان می‌دهند عواملی مانند رژیم غذایی ناسالم، کم‌تحرکی، مصرف دخانیات، کمبود خواب، استرس مزمن و انزوای اجتماعی نقش مهمی در کاهش سلامت سالمندان دارند. اما خبر امیدوارکننده این است که تغییر این عوامل حتی در سنین بالا نیز می‌تواند نتایج چشمگیری به همراه داشته باشد.
محققان در قالب مطالعه بلندمدت سالمندی در کانادا، وضعیت بیش از ۸ هزار فرد بالای ۶۰ سال را زیر نظر گرفتند. این افراد در شروع پژوهش از سلامت مطلوب برخوردار نبودند. تعریف پژوهشگران از سلامت مطلوب تنها نداشتن بیماری نبود؛ بلکه ترکیبی از استقلال در انجام کارهای روزمره، نبود مشکلات روانی شدید، فقدان دردهای ناتوان‌کننده، حمایت اجتماعی قوی، شادابی، رضایت از زندگی و سلامت جسمی و روانی بالا را دربر می‌گرفت.
نتایج نشان دادند که گروهی از سالمندان طی سه سال توانستند با تغییر سبک زندگی، سلامت مطلوب خود را بازیابند. فعالیت بدنی منظم، ترک سیگار، خواب کافی و مدیریت بیماری‌های مزمن از جمله اقداماتی بودند که بیشترین تأثیر را داشتند. افرادی که در شروع مطالعه از نظر روانی و عاطفی در وضعیت بهتری بودند، تقریباً پنج برابر بیشتر احتمال داشت که پس از سه سال به سلامت مطلوب دست یابند.
دکتر میبل هو، نویسنده اصلی مقاله، می‌گوید:
«این مطالعه نشان می‌دهد که حتی در سنین بالا نیز فرصت بازگشت به زندگی سالم وجود دارد. سالمندان می‌توانند پس از دوره‌های سخت، با انتخاب‌های درست به سلامتی، نشاط و استقلال برسند.»
متخصصان دیگر نیز یافته‌های این تحقیق را دلگرم‌کننده توصیف کرده‌اند. دکتر مانیشا پارولکار، رئیس بخش سالمندی در مرکز پزشکی دانشگاه Hackensack، معتقد است این نتایج تصور رایج درباره پیری را تغییر می‌دهند. به گفته او، «اینکه یک‌چهارم سالمندانی که در آغاز مطالعه مشکلات جدی داشتند، تنها در سه سال توانستند به سلامت مطلوب بازگردند، پیامی روشن دارد: پیری یک مسیر یک‌طرفه به سوی زوال نیست.»
دکتر دیوید کاتلر، پزشک متخصص طب خانواده نیز بر سادگی راهکارها تأکید می‌کند. او می‌گوید:
«سلامتی در سالمندی لزوماً به مکمل‌های گران‌قیمت یا درمان‌های پیچیده نیاز ندارد. تغذیه متعادل، ورزش منظم، ترک دخانیات، بهبود کیفیت خواب و حفظ ارتباطات اجتماعی می‌توانند معجزه کنند.»
این یافته‌ها نه‌تنها برای افراد بلکه برای سیاست‌گذاران نیز اهمیت دارد. جمعیت سالمند سالم‌تر به مراقبت‌های پزشکی کمتری نیاز خواهد داشت و فشار اقتصادی کمتری بر نظام‌های بهداشتی وارد می‌شود. از سوی دیگر، سالمندانی که از سلامت جسمی و روانی برخوردارند، می‌توانند همچنان فعال، مستقل و مفید باقی بمانند.
در نهایت، این مطالعه پیام امیدبخشی دارد: هیچ‌وقت برای تغییر دیر نیست. حتی پس از ۶۰ سالگی هم می‌توان با انتخاب‌های سالم، سال‌های پایانی زندگی را به دوره‌ای شاد، پربار و سرشار از سلامتی تبدیل کرد.
ثبت دیدگاه
دیدگاه خود را درباره این مطلب بنویسید.